CORONAVIRUS (COVID-19) RESOURCE CENTER Read More

Mga Sakit Pangkalooban sa Mga May Edad: Matinding Kalungkutan at Sakit na Bipolar
Mood Disorders In Adults: Depression and Bipolar Disorder

Ano ang mga sakit pangkalooban?
What Are Mood Disorders?

Maraming pagsubok sa araw-araw na nakakapagpabago ng pakiramdam at pagkilos. Mahalagang makilala ang pagkakaiba ng mga karaniwang pagbabago ng kilos dahil sa pang-araw-araw na suliranin at ang mga palatandaan ng mga higit pang seryosong mga problema. Ang mga problema ay kailangang pag-ukulan ng pansin lalo na kung ang ito ay matindi, madalas at nakakaapekto sa pang-araw-araw na gawain ng isang tao.

Ang mga sakit pangkalooban ay labis na nadarama ng isang tao na hindi niya kayang pigilin at nagdudulot ng matinding pagkabalisa at nakakapinsala sa kakayahan ng isang tao para makapag-aral, makapagtrabaho, at makipagkapwa-tao.

Ang mga sakit pangkalooban ay maaaring gamutin. Mahalaga ang paghingi ng tulong, hindi lamang para mabawasan ang walang halagang paghihirap, sapagkat kung hindi ito mabibigyan ng lunas ay maraming sakit pangkalooban ang nagpapa-ulit-ulit at nagiging matindi sa pagdaan ng panahon. Ang dalawang karaniwang sakit pangkalooban ay ang Matinding Kalungkutan at ang sakit na Bipolar.

Ano ang mga palatandaan ng Matinding Kalungkutan? (Depression)
What Are the Signs of Depression?

Ang mga dumaranas ng matinding kalungkutan ay laging malungkot at nagpapakita ng mga sumusunod na sintomas:

  • Pangmatagalang kalungkutan, pagkabalisa o hungkag na pakiramdam
  • Kawalan ng pag-asa, pagiging pesimista
  • Nakakaramdam ng matinding pagkakasala, kawalan ng pagpapahalaga sa sarili, at walang maaasahang tulong
  • Kawalan ng hilig o kasiyahan sa mga dating kinagigiliwang libangan at gawain, kasama na ang pakikipagtalik
  • Kakulangan ng sigla, laging pagod, mabagal kumilos
  • Nahihirapang mag-isip, mag-alaala, magdesisyon
  • Hindi makatulog, patlang-patlang na paggising, o sobra sa tulog
  • Walang ganang kumain at nababawasan ang timbang o sobrang kumain at bumibigat ang timbang
  • Laging nasa isip ang kamatayan o pagpapakamatay; nagsusubok magpakamatay
  • Hindi mapalagay; mainitin ang ulo
  • Mga pangkatawang sintomas tulad ng sakit ng ulo, sakit ng tiyan o problema sa panunaw at pangmatagalang pananakit ng katawan

Hindi kaya ito sakit na Bipolar (Manic-Depressive)?
Could It Be Bipolar (Manic Depressive) Disorder?

Ang mga taong may sakit na Bipolar ay nakakaranas ng nagpapalitang pakiramdam ng matinding kalungkutan at labis na kasiglahan. Ang mga sintomas nito ay ang sumusunod:

  • Di-pangkaraniwan o sobrang kasiglahan
  • Di-makatuwirang pag-iinit ng ulo
  • Hindi mapagkatulog
  • Matatayog na pag-iisip
  • Sobrang madaldal
  • Mabilis ang takbo ng pag-iisip
  • Labis na paghahangad na makipagtalik
  • Kapansin-pansing kasipagan o kasiglahan
  • Mahinang kakayahan sa pagpapasiya
  • Hindi angkop na pagkilos sa lipunan

Ano ang mga dahilan ng Sakit Pangkalooban?
What Causes Mood Disorders?

Kung ano ang tunay na dahilan ng Matinding Kalungkutan at ang sakit na Bipolar ay hindi lubusang nauunawaan. Sa pangkalahatan, ang mga sakit pangkaisipan ay nagmumula sa kombinasyon ng salinlahi, pangkatauhan at pangkapaligirang kadahilanan. Ang impluwensiya ng katauhan at kapaligiran ay mahirap unawain. Ang utak ang namamahala sa kilos ng isang tao, at ang mga karanasan sa buhay ang humuhubog ng isipan.

Paano ginagamot ang mga Sakit Pangkalooban?
How Are Mood Disorders Treated?

Ang mabisang pagpapagamot ay nagsisimula sa wastong pagsusuri ng Sakit Pangkalooban. Bukod sa pagsusuri ng isang propesyonal sa kalusugang pangkaisipan, madalas kailangan din ang pagsusuri ng isang doktor upang matukoy ang mga sakit pangkatawan na maaaring dahilan ng mga sintomas.

Ang pagpapagamot ay karaniwan sa pamamagitan ng therapy at/o mga gamot. Ang pinakamabisang pagpapagamot ay ang kombinasyon ng dalawang ito. May mga pagsasaliksik na nagpapatunay na ang pag-unawa sa sariling pag-uugali at pagkilos ay nakakatulong sa mga taong dumaranas ng matinding kalungkutan. Ang therapy ay nakakatulong upang pag-ukulan ng isang tao ang mga hindi kawili-wiling pakikipagkapwa at ang mga negatibong pag-iisip na madalas bahagi ng matinding kalungkutan.

Paano ako makakakuha ng tulong?
How Can I Get Help?

Kung ikaw o isang miyembro ng pamilya ay nangangailangan ng serbisyo para sa kalusugang pangkaisipan, sumangguni sa inyong pampamilyang doctor at humingi ng masinsinang pagsusuri at pagpapagamot para sa sarili o para sa miyembro ng pamilya.

Ikaw at ang miyembro ng iyong pamilya ay maaaring tumanggap ng serbisyo para sa kalusugang pangkaisipan mula sa County Mental Health Plan. Ang county ay may telepono na puwedeng tawagan nang libre sa buong 24 na oras kung saan may mga espesiyalista sa kalusugang pangkaisipan na makakapagpasiya ng inyong kailangan at maaaring magmungkahi ng kaukulang serbisyo. Maaari silang makausap sa inyong sariling wika. Ang inyong tawag ay ituturing na kompidensyal o sekreto at ang pagpapagamot ay boluntaryo. Ang kanilang serbisyo at telepono ay nakalista sa pahina ng mga telepono para sa mga pampamahalaang tanggapan sa inyong phone book..

Saan ako makakakuha ng karagdagang impormasyon?
Where Can I Get More Information?

National Institute of Mental Health
(888) 826-9438
http://www.nimh.nih.gov

National Mental Health Association
(800) 969-6642
http://www.nmha.org

National Alliance for the Mentally Ill
(800) 950-6264
http://www.nami.org

National Depressive & Manic
Depressive Association
(800) 826-3632
http://www.ndmda.org